Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 - Województwo Świętokrzyskie

W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 kontynuowane będzie wdrażanie podejścia LEADER, które realizowane było przez lokalne grupy działania na podstawie lokalnych strategii rozwoju w ramach PROW 2007-2013. Za pośrednictwem LGD na świętokrzyską wieś trafiły środki na poprawę infrastruktury – w szczególności społecznej i kulturalnej, kultywowanie dziedzictwa, tworzenie nowych miejsc pracy, a także na aktywizację mieszkańców i integrację społeczną.

LEADER będzie realizowany na obszarach wiejskich, przez które rozumieć należy obszar całego kraju, z wyłączeniem obszaru miast o liczbie mieszkańców większej niż 20 000. LEADER jest oddolnym, partnerskim podejściem do rozwoju obszarów wiejskich, realizowanym przez lokalne grupy działania, polegającym na opracowaniu przez społeczność wiejską lokalnej strategii rozwoju oraz realizacji wynikających z niej innowacyjnych projektów, zaplanowanych w oparciu o istniejące zasoby ludzkie, naturalne, kulturowe lub historyczne.

Podejście Leader, mając na celu lokalny rozwój obszarów wiejskich, przyczynia się do osiągania celu szczegółowego Programu „wspieranie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich” w ramach priorytetu „wspieranie włączenia społecznego, ograniczenia ubóstwa i rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich”.

Nazwą LEADER określa się rozwój lokalny kierowany przez społeczność, który jest:

• skoncentrowany na konkretnych obszarach poniżej szczebla regionalnego;
• kierowany przez lokalne grupy działania, w których skład wchodzą przedstawiciele władz publicznych, lokalnych partnerów społecznych i gospodarczych oraz mieszkańców, przy czym na poziomie podejmowania decyzji ani władze publiczne – określone zgodnie z przepisami krajowymi – ani żadna z grup interesu nie posiada więcej niż 49 % praw głosu;
• prowadzony na podstawie zintegrowanych i wielosektorowych lokalnych strategii rozwoju;
• zaprojektowany z uwzględnieniem lokalnych potrzeb i potencjału oraz zawiera elementy innowacyjne w kontekście lokalnym i zakłada tworzenie sieci kontaktów oraz, w stosownych przypadkach, współpracę.

W skład działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” wchodzą poddziałania:

• Poddziałanie: wsparcie przygotowawcze,
• Poddziałanie: wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność (dalej: wdrażanie LSR),
• Poddziałanie: przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania;

Poddziałanie: wsparcie na rzecz kosztów bieżących i aktywizacji.

 

• Poddziałanie: Wsparcie przygotowawcze
  

  Ma na celu wsparcie lokalnych grup działania (LGD) i lokalnych społeczności w przygotowaniu LSR, które będą realizowane w okresie programowania 2014-2020 oraz utrzymanie potencjału administracyjnego istniejących LGD w okresie przejściowym lub jego zbudowanie na obszarach dotąd nie objętych podejściem Leader. Wsparcie ma formę płatności ryczałtowej. Wielkość wsparcia zostaje określona na podstawie przeprowadzonej analizy kosztów istniejących LGD i jest uzależniona od liczby mieszkańców zamieszkałych na obszarze objętym LSR.

• Poddziałanie: Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność (wdrażanie lokalnych strategii rozwoju)

  Wsparcie w ramach tego poddziałania musi spełniać cele szczegółowe dla działania oraz cele określone w LSR.

  Kryteria wyboru operacji do dofinansowania oraz zasady dokonywania ich zmian określone są przez LGD w LSR. Wybór operacji do finansowania będzie miał charakter konkursu, który prowadzić będzie lokalna grupa działania.

  Pomoc ma formę refundacji lub płatności zryczałtowanej w zależności od rodzaju operacji.
  W przypadku operacji polegającej na rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej pomoc ma formę płatności zryczałtowanej (tzw. premii).

  Zakres wsparcia:

  1. wzmocnienie kapitału społecznego,
  2. rozwój przedsiębiorczości, przez:
     1. podejmowanie działalności gospodarczej,
     2. tworzenie lub rozwój inkubatorów przetwórstwa lokalnego produktów rolnych będących przedsiębiorstwami spożywczymi, w których jest prowadzona działalność w zakresie produkcji, przetwarzania lub dystrybucji żywności pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego lub wprowadzania tej żywności na rynek, przy czym podstawą działalności tego przedsiębiorstwa jest przetwarzanie,
     3. rozwijanie działalności gospodarczej,
     4. podnoszenie kompetencji osób realizujących operacje w zakresie określonym w lit. a-c;
  3. wspieranie współpracy pomiędzy podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą na obszarze wiejskim objętym LSR:
     1. w ramach krótkich łańcuchów dostaw, lub
     2. w zakresie świadczenia usług turystycznych, lub
     3. w zakresie rozwijania rynków zbytu produktów lub usług lokalnych, w tym usług turystycznych;
  4. rozwój rynków zbytu produktów i usług lokalnych (z wyłączeniem budowy lub modernizacji targowisk);
  5. zachowanie dziedzictwa lokalnego;
  6. budowa lub przebudowa ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej;
  7. budowa lub przebudowa publicznych dróg gminnych lub powiatowych, które umożliwiają połączenie obiektów użyteczności publicznej, w których świadczone są usługi społeczne, zdrowotne, opiekuńczo-wychowawcze lub edukacyjne dla ludności lokalnej, z siecią dróg publicznych albo skracają dystans lub czas dojazdu do tych obiektów,
  8. promowanie obszaru objętego LSR, w tym produktów lub usług lokalnych.  

  Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu realizowane będzie poprzez wskazanie w LSR grup defaworyzowanych, które uzyskają wsparcie.

  Projekty, które zostaną zaakceptowane do dofinansowania muszą być poprawnie skonstruowane i opracowane zgodnie z wymaganą dokumentacją, ale przede wszystkim muszą rozwiązywać problemy zdiagnozowane na danym terenie, czyli powinny być zgodne z celami LSR.

  Beneficjenci:

  Osoby fizyczne; osoby prawne: gminy, powiaty, kółka rolnicze, organizacje pozarządowe, kościoły, związki wyznaniowe i inne; jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawy przyznają zdolność prawną.

  W przypadku operacji mających na celu rozpoczęcie lub rozwój działalności pozarolniczej pomoc może być przyznana:

  • osobom fizycznym ubezpieczonym w KRUS w niepełnym zakresie, którzy obok rolniczej działalności prowadzą działalność pozarolniczą;
  • osobom prowadzącym działalność gospodarczą;
  • osobom nieubezpieczonym w KRUS deklarującym podjęcie działalności pozarolniczej;
  • wykonującym lub deklarującym działalność gospodarczą w formie mikro lub małego przedsiębiorstwa.

  W przypadku operacji z zakresu przetwórstwa lub sprzedaży produktów rolnych beneficjentem może być również osoba fizyczna ubezpieczona w KRUS w pełnym zakresie.

  LGD może być beneficjentem:

  • projektów grantowych,
  • operacji własnych.

  W przypadku projektów grantowych beneficjentem jest LGD, a realizatorem grantów mogą być różnorodne podmioty działające na obszarze objętym LSR, również sformalizowane grupy nieposiadające osobowości prawnej, tj. np. koła gospodyń wiejskich.

  Wszystkie granty wchodzące w skład projektu grantowego, są projektami komplementarnymi i łącznie przyczyniają się do realizacji założonych dla danego projektu grantowego celów i wskaźników.

  Grantobiorcami nie mogą być podmioty prowadzące działalność gospodarczą lub deklarujące jej podjęcie.

  Wysokość wsparcia:

  Maksymalna kwota pomocy dla danego rodzaju operacji będzie ustalona na poziomie LGD.

  Limity pomocy na operacje:

  • 300 tys. zł limit na operacje, z wyłączeniem operacji z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej, tworzenia inkubatorów oraz operacji realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych;
  • 500 tys. zł na utworzenie inkubatora przetwórstwa lokalnego produktów rolnych;
  • 100 tys. zł na operacje z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej, jednakże w wysokości nie większej niż określona w LSR;
  • 50 tys. zł kwoty pomocy na operacje własną (granty).

  Limity pomocy dla beneficjentów/grantobiorców w okresie realizacji Programu:

  Beneficjenci inni niż jednostki sektora finansów publicznych oraz LGD – maksymalny poziom pomocy w okresie realizacji Programu to 300 000 zł, z wyjątkiem beneficjentów realizujących operacje polegające na utworzeniu inkubatora przetwórstwa lokalnego (limit 500 tys. zł).

  Grantobiorcy – maksymalnie 100 000 zł.

  W przypadku podmiotu, który będzie ubiegać się o wsparcie na rzecz sformalizowanej grupy nieposiadającej osobowości prawnej, limit pomocy jest liczony odrębnie na każdą sformalizowaną grupę.

  Jednostki sektora finansów publicznych – wartość realizowanych przez nie samodzielnie grantów nie może przekroczyć 20% danego projektu grantowego. Ograniczenie to nie ma zastosowania w przypadku, gdy sformalizowana grupa nieposiadająca osobowości prawnej realizuje grant we współpracy z jednostką sektora finansów publicznych, która ubiegała się o wsparcie na rzecz tej grupy.

  W przypadku realizacji operacji w partnerstwie limit pomocy każdego z partnerów jest pomniejszany proporcjonalnie.

  Wysokość pomocy wynosi do 100% kosztów kwalifikowalnych operacji, w zależności od kategorii beneficjenta, rodzaju operacji oraz zapisów LSR. Pomoc udzielana w zakresie działalności gospodarczej będzie miała charakter pomocy de minimis.

• Poddziałanie: Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania (wdrażanie projektów współpracy)

  Działanie dotyczy przygotowania i realizacji projektów współpracy. Projekty współpracy mogą dotyczyć współpracy międzyterytorialnej (pomiędzy LGD w ramach jednego województwa lub różnych województw) lub międzynarodowej.

  Wysokość wsparcia:

  Pomoc jest przyznawana do wysokości limitu, który w okresie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 dla jednej LGD wynosi nie więcej niż 5% wysokości wsparcia kierowanego z Programu na daną LSR w ramach poddziałania Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność, z tym że pomoc na operacje polegające wyłącznie na przygotowaniu projektu współpracy nie może przekroczyć 1% wysokości tych środków.

  Wysokość pomocy wynosi do 100% kosztów kwalifikowalnych operacji. Pomoc ma formę refundacji.

  Całkowity planowany koszt jednego projektu międzyterytorialnego wynosi minimum 50 tys. zł.

  W ramach poddziałania prowadzony będzie ciągły nabór wniosków do wyczerpania środków, lecz nie później niż do 31 grudnia 2021 roku.

  Beneficjenci:

  LGD, których LSR zostały wybrane do realizacji i finansowania ze środków Programu.

• Poddziałanie: Wsparcie na rzecz kosztów bieżących i aktywizacji
  

  Wsparcie bieżącego funkcjonowania LGD, które zapewni sprawną i efektywną pracę LGD (w tym sprawne funkcjonowanie biura), doskonalenie zawodowe osób uczestniczących  w realizacji LSR.

  Nie może być ono łączone ze wsparciem kosztów bieżących i aktywizacji w ramach innych programów współfinansowanych ze środków funduszy EFSI (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Morski i Rybacki).

  Wysokość wsparcia:

  Pomoc ma formę rozliczenia ryczałtowego. Wielkość wsparcia zostaje określona na podstawie przeprowadzonej analizy kosztów istniejących LGD i jest uzależniona od liczby mieszkańców zamieszkałych na obszarze objętym LSR.

  Możliwość uzyskania wsparcia zapewniona jest dla wszystkich LGD, których LSR wspierane są ze środków Programu, zgodnie z decyzją o wyborze LSR.

  Beneficjenci:

  LGD, których LSR zostały wybrane do realizacji i finansowania ze środków PROW 2014-2020.

• Lokalna Strategia Rozwoju (LSR)

  W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 kontynuowane jest wdrażanie podejścia LEADER, które realizowane było przez lokalne grupy działania (LGD) na podstawie lokalnych strategii rozwoju (LSR) w ramach PROW 2007-2013.

  W obecnym okresie programowania lokalne strategie rozwoju, na takich samych zasadach jak LGD, realizują lokalne grupy rybackie, działające na obszarach zależnych od rybactwa. Możliwość taką wprowadził nowy instrument terytorialny RLKS, czyli rozwój lokalny kierowany przez społeczność, który bazuje na podejściu LEADER i zachowuje jego podstawowe założenia.

  W ramach RLKS Samorząd Województwa Świętokrzyskiego pełni rolę instytucji pośredniczącej w odniesieniu do PROW 2014-2020 w zakresie zadań dotyczących powoływania komisji ds. wyboru LSR i dokonywania wyboru LSR, oraz w odniesieniu do PO „Rybactwo i Morze”.

  Powierzenie samorządowi województwa roli koordynacyjnej w ramach instrumentu RLKS daje możliwość przyjęcia wspólnych zasad wdrożeniowych oraz gwarancję, że dofinansowanie operacji realizowanych w ramach poszczególnych funduszy lub obszary wsparcia nie będą się nakładać.

  Koordynacja zapewniona zostaje poprzez:

  • powołanie wspólnej dla funduszy i programów komisji wybierającej LSR na poziomie regionalnym,
  • wspólne kryteria wyboru LSR,
  • finansowanie kosztów bieżących z jednego funduszu,
  • finansowanie operacji na zasadach wynikających z właściwych programów,
  • koordynację realizacji wsparcia przygotowawczego z poszczególnych funduszy.

  Zarząd Województwa Świętokrzyskiego ogłosił konkurs na wybór strategii rozwoju lokalnego, współfinansowanych w ramach PROW 2014-2020 oraz PO RYBY 2014-2020 w terminie od 1 grudnia do 30 grudnia 2015 r.

  Wnioski złożone przez LGD i LGR podlegają ocenie komisji ds. wyboru LSR, w skład której wchodzą przedstawiciele Zarządu Województwa oraz niezależni eksperci. Wybór LSR musi nastąpić nie później niż 2 lata po zatwierdzeniu przez KE Umowy Partnerstwa (UP została zatwierdzona 23 maja 2014 r.).

  Z wybranymi grupami Samorząd Województwa zawiera umowę na realizację LSR (tzw. umowa ramowa), a następnie prowadzi nadzór nad realizacją LSR i działalnością LGD.

  Dopuszcza się dodatkowy nabór LSR, jednak nie później niż do 31 grudnia 2017 r.